Als je tot je 67ste door wil werken en je hebt een zwaar beroep, dan moet je er (samen met je werkgever) voor zorgen dat je je werk lichamelijk verantwoord uit kunt voeren; ofwel dat je ergonomisch werkt. Maar wat houdt dat nu eigenlijk precies in? In een notendop komt het neer op duurzaam met je lichaam omgaan. In deze blog leggen we je precies uit wat ergonomisch werken is, hoe je ergonomisch te werk kunt gaan, waarom het zo belangrijk is et cetera.
Wat is ergonomisch werken?
Ergonomisch werken kan in veel verschillende vakgebieden. Om specifieke voorbeelden te kunnen noemen, benoemen we nu even het ergonomisch werken in de bouw. Aangezien de bouw bekendstaat als zwaar lichamelijk werk is ergonomisch werken in deze branche van groot belang.
Ergonomisch werken in de bouw is een benadering die zich richt op het optimaliseren van de werkomstandigheden om de gezondheid, veiligheid en efficiëntie van bouwvakkers te verbeteren. Bouwwerkzaamheden zijn vaak fysiek veeleisend en kunnen leiden tot belasting van het lichaam, wat op de lange termijn kan leiden tot blessures en gezondheidsproblemen. Ergonomie in de bouwsector richt zich op het minimaliseren van deze risico’s door de werkplek, hulpmiddelen, apparatuur en werkmethoden aan te passen aan de menselijke anatomie en fysiologie.
Enkele belangrijke aspecten van ergonomisch werken (bouw) zijn:
- Werkplekontwerp: Het ontwerp van werkplekken en -stations moet rekening houden met de bewegingspatronen en lichaamshoudingen van de werknemers. Werkhoogtes, werkbanken en gereedschappen moeten ergonomisch worden geplaatst om onnodige belasting te voorkomen.
- Hulpmiddelen en uitrusting: Het gebruik van ergonomisch ontworpen gereedschappen en apparatuur kan de belasting op het lichaam verminderen. Denk aan handvatten met goede grip, trilling demping op machines en verstelbare apparatuur. Daarbij bestaat er tilapparatuur welke vacuümtechnologie gebruikt om zware voorwerpen te tillen in magazijnen.
- Hef- en tiltechnieken: Training in juiste tiltechnieken is essentieel om rugletsel en andere problemen te voorkomen. Dit omvat het gebruik van de benen in plaats van de rug bij tillen, en het vermijden van draaiende bewegingen tijdens het tillen.
- Pauzes en variatie: Langdurige repetitieve bewegingen kunnen leiden tot overbelasting. Het nemen van korte pauzes en het afwisselen van taken kan de belasting op specifieke spiergroepen verminderen.
- Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s): Ergonomie omvat ook het dragen van de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals oogbescherming, kniebeschermers, rugsteunen en ergonomische schoenen.
- Training en bewustwording: Werknemers moeten worden getraind in het herkennen van ergonomische risico’s en het toepassen van de juiste werkmethoden. Bewustwording van goede ergonomische praktijken kan blessures helpen voorkomen.
- Werkorganisatie: Efficiënte planning van werkzaamheden, taakrotatie en het vermijden van overmatig overwerken kunnen bijdragen aan het verminderen van fysieke belasting.
Waarom is ergonomisch werken belangrijk?
Ergonomisch werken is van cruciaal belang om de gezondheid, veiligheid en productiviteit van werknemers in verschillende sectoren te bevorderen. Het draait allemaal om het creëren van een werkomgeving die is afgestemd op de fysieke en mentale behoeften van werknemers, om zo lichamelijke klachten en ongemakken te voorkomen.
Voorkomen van lichamelijke klachten
Een van de belangrijkste redenen waarom ergonomie in de werkomgeving zo belangrijk is, is het voorkomen van lichamelijke klachten. We weten ondertussen allemaal: voorkomen is beter dan genezen. Ergonomisch ontworpen werkplekken en hulpmiddelen verminderen de kans op problemen zoals rugpijn, nekpijn en carpaal tunnelsyndroom. Door de juiste lichaamshoudingen en bewegingen te bevorderen, worden overbelasting en letsel voorkomen.
Verhoogde productiviteit
Daarnaast leidt ergonomisch werken tot een verhoogde productiviteit. Comfortabele en goed ontworpen werkplekken stellen werknemers in staat om zich beter te concentreren en efficiënter te werken zonder overmatige vermoeidheid. Dit draagt bij aan een positieve werkomgeving en verbetert de algehele efficiëntie van het werk.
Verminderen van ziekteverzuim
Een ander voordeel van ergonomie is het verminderen van verzuim en arbeidsongeschiktheid. Werkgerelateerde blessures en pijn kunnen leiden tot uitval en arbeidsongeschiktheid, wat zowel werknemers als werkgevers treft. Door correct werken te bevorderen, kunnen bedrijven het aantal ziektedagen verminderen en de kosten van arbeidsongeschiktheid verlagen.
Hogere tevredenheid van je medewerkers
Bovendien leidt ergonomie tot verbeterde werktevredenheid. Werknemers die werken in een omgeving waarin aandacht wordt besteed aan hun welzijn, voelen zich doorgaans meer gewaardeerd en betrokken bij hun werk. Dit heeft een positieve invloed op de algehele tevredenheid en motivatie.
Gezondheid
Lichamelijk correct werken draagt ook bij aan de lange termijn gezondheid van werknemers. Door goede gewoonten op het gebied van ergonomie aan te leren, kunnen gezondheidsproblemen op latere leeftijd worden voorkomen. Het bevorderen van ergonomisch bewustzijn op jonge leeftijd heeft positieve effecten op de gezondheid op de lange termijn.
Risicobeheersing
Een ander aspect is risicobeheersing. Ergonomisch ontworpen werkplekken en processen verminderen het risico op ongevallen en letsel, omdat ze rekening houden met de fysieke capaciteiten en beperkingen van werknemers. Dit draagt bij aan een veiligere werkomgeving en beschermt werknemers tegen mogelijke gevaren.
Wettelijke verplichtingen ergonomisch werken
Tenslotte spelen wettelijke verplichtingen ook een rol. Veel landen hebben wetten en regels die werkgevers verplichten om te zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving voor hun werknemers. Het bevorderen van ergonomisch werken is een belangrijk aspect van deze verplichtingen.
Kort samengevat, het doel is om de gezondheid en welzijn van werknemers te beschermen, de productiviteit te verhogen, en een veilige en comfortabele werkomgeving te bieden. Het is een holistische benadering die rekening houdt met de behoeften van werknemers om hun algehele werkervaring te verbeteren.
In welke sectoren is het belangrijk
Lichamelijk verantwoord werken is van groot belang in diverse sectoren waar werknemers fysiek actief zijn en waar de juiste aanpassingen aan de werkomgeving kunnen bijdragen aan comfort, gezondheid en productiviteit. Enkele van deze sectoren zijn:
Ergonomisch werken op kantoor
Misschien niet het eerste type baan waar je aan denkt al je denk aan het belang van ergonomisch werken. Toch is het van cruciaal belang in kantooromgevingen waar werknemers lange uren achter een computer doorbrengen. Juiste stoel- en tafelhoogtes, verstelbare monitors, toetsenborden en muizen, en de juiste plaatsing van accessoires kunnen bijdragen aan het voorkomen van klachten zoals rugpijn, nekpijn en RSI.
Industrie en productie
In fabrieken, productiefaciliteiten en assemblagelijnen moeten werknemers vaak herhalende taken uitvoeren en fysiek werk verrichten. Ergonomische ontwerpen van werkstations, gereedschappen en machines kunnen letsel en vermoeidheid verminderen.
Gezondheidszorg
Zorgverleners, zoals verpleegkundigen en chirurgen, hebben behoefte aan ergonomische omgevingen om zowel hun eigen gezondheid als die van patiënten te beschermen. Juiste hoogtes van ziekenhuisbedden, ergonomische houdingen tijdens medische procedures en geschikte hef- en tiltechnieken zijn van vitaal belang om letsel te voorkomen.
Transport en logistiek
Beroepen zoals vrachtwagenchauffeurs, magazijnwerkers en luchthavenpersoneel vereisen langdurig zitten, tillen en hanteren van zware objecten. De juiste stoelen in voertuigen, hef- en tiltraining, en aandacht voor de lichaamshouding zijn essentieel om blessures te voorkomen.
Onderwijs
Leraren en docenten brengen vaak lange uren staand of zittend door, wat kan leiden tot problemen zoals rugpijn en vermoeidheid. De juiste meubels in klaslokalen en kantoren, evenals bewustwording van de juiste lichaamshouding, kunnen bijdragen aan een gezondere werkomgeving.
Detailhandel
Winkelmedewerkers moeten soms lange uren staan en fysieke taken uitvoeren, zoals het tillen van voorraden. Goede werkplekken, aandacht voor juiste tiltechnieken en voldoende pauzes kunnen helpen bij het verminderen van fysieke belasting.
Landbouw
In de landbouwsector zijn er veel taken die fysieke inspanning vereisen, zoals tillen, bukken en langdurig staan. Ergonomische landbouwapparatuur, hulpmiddelen en training kunnen helpen om de werklast op het lichaam van de werknemers te verminderen.
Ofwel….
Kortom, ergonomisch werken is eigenlijk in alle sectoren belangrijk! In alle sectoren speelt de fysieke gezondheid en comfort van werknemers een rol bij het voorkomen van blessures, vermoeidheid en langdurige gezondheidsproblemen. Werk jij al ergonomisch?